Kartoteka 25: Debiuty

Joanna Mueller

Na biurku obok mnie, po lewej stronie, piętrzy się stos 25 debiutanckich książek wydanych w ostatnim ćwierćwieczu przez Biuro Literackie. Kilka z nich ukazało się w Legnicy, inne we Wrocławiu, a w tych ostatnich jako miejsce wydania figuruje Stronie Śląskie. Na okładce pierwszego tomu widzę drzewo – i tak też myślę o tych cienkich publikacjach, którym zresztą drzewa dały papierowe życie. Do części z tych 25 tomików poetyckich poprzyrastały przez lata nowe „słoje” – wydawane przez autorki i autorów kolejne książki. Ta twórczość wzrastała, rozgałęziała się, niektóre tomy stały się wręcz inspiracyjnymi „sadzonkami” i pozwalały zaistnieć pierwszym książkom kolejnych poetów czy poetek. Poezja innych debiutantek i debiutantów z jakichś względów „nie przyjęła się”, nie zaowocowała dalszymi publikacjami, a ich pierwsze tomy zniknęły w gąszczu historii literatury początku XXI wieku. Nie podejmuję się tu historycznoliterackiego trudu odpowiedzi na pytanie, dlaczego stało się tak, a nie inaczej. Moim zamiarem jest raczej spacer wśród drzew, podejście do każdego z tomów z osobna (choć na tle innych), wybranie jednej „gałązki wiersza” i napisanie o niej kilku słów.

Joanna Mueller

Urodzona w 1979 roku. Poetka, eseistka, redaktorka. Wydała tomy poetyckie: Somnambóle fantomowe (2003), Zagniazdowniki/Gniazdowniki (2007, nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia), Wylinki (2010), intima thule (2015, nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy i do Silesiusa), wspólnie z Joanną Łańcucką Waruj (2019, nominacje do Silesiusa i Nagrody im. W. Szymborskiej) oraz Hista & her sista (2021, nominacja do Silesiusa), dwie książki eseistyczne: Stratygrafie (2010, nagroda Warszawska Premiera Literacka) i Powlekać rosnące(2013) oraz zbiór wierszy dla dzieci Piraci dobrej roboty (2017). Redaktorka książek: Solistki. Antologia poezji kobiet (1989–2009) (2009, razem z Marią Cyranowicz i Justyną Radczyńską) oraz Warkoczami. Antologia nowej poezji (2016, wraz z Beatą Gulą i Sylwią Głuszak). Członkini grupy feministyczno-artystycznej Wspólny Pokój. Mieszka w Warszawie.